Η Ελάτη είναι η έδρα του Δήμου Αιθήκων και βρίσκεται στο νότιο τμήμα της οροσειράς της Πίνδου σε 930 μέτρα υψόμετρο στο όρος Κερκέτιο ή Κόζιακας, όπως είναι περισσότερο γνωστό. Ηταν παραθεριστικό χωριό πριν από το 1940, ιδανικός προορισμός για τους Τρικαλινούς παραθεριστές της προπολεμικής εποχής , που αναζητούσαν καταφύγιο στη δροσερή αγκαλιά του Κόζιακα .

Μέχρι και το 1955 το χωριό ονομαζόταν Τύρνα, και το όνομα αυτό ακούγεται μέχρι και σήμερα από τους ντόπιους. Είναι κτισμένο αμφιθεατρικά και περιβάλλεται από δάσος με έλατα. Η θέση που βρίσκεται σήμερα η Ελάτη είναι σχετικά νέα, αφού το παλιό χωριό βρισκόταν πιο δυτικά , κοντά προς το ποτάμι και σε χαμηλότερο υψόμετρο, αλλά μετά το 1943 που κάηκε από τους Γερμανούς, άρχισε να μεταφέρεται και να κτίζεται στη σημερινή θέση.

Η Ελάτη είναι σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα και ωραιότερα ορεινά χωριά των Τρικάλων, αλλά και της Θεσσαλίας και η ονομασία της δεν είναι τυχαία, αφού πνίγεται κυριολεκτικά μέσα στα έλατα, δημιουργώντας την εικόνα μιας πανέμορφης ζωγραφιάς. Είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη τουριστικά τόσο στον τομέα της διαμονής, όσο και της ψυχαγωγίας και καλύπτει σχεδόν όλες τις απαιτήσεις του επισκέπτη.

Χάρη στην προνομιακή της θέση η Ελάτη έχει αναδειχθεί σε δημοφιλή τουριστικό προορισμό για όλες τις εποχές του χρόνου, αφού το χειμώνα προσφέρει άφθονο χιόνι και στις υπόλοιπες ,δηλαδή Ανοιξη Καλοκαίρι και Φθινόπωρο άμεση επαφή με την υπέροχη φύση και καλό και υγιεινό κλίμα. Οι επιλογές που προσφέρει στους επισκέπτες, είναι πολλές και ικανοποιούν όλα τα γούστα, μιας και είναι το ιδανικό μέρος για τις εξορμήσεις στην γύρω περιοχή της Πίνδου .

Παράδοση - Ιστορία

Λένε πως από τις πλαγιές του Κόζιακα ο περίφημος γιατρός της αρχαιότητας Ασκληπιός, μάζευε τα διάφορα βότανα, συστατικά των φαρμάκων του. Ακόμα και σήμερα βέβαια, αν κάνετε μια βόλτα στις γειτονικές βουνοπλαγιές του, θα βρείτε πολλά βότανα που οι ντόπιοι μαζεύουν και χρησιμοποιούν είτε για δικιά τους χρήση είτε για να τα πουλήσουν.

Η περιοχή φαίνεται ότι κατοικείται από την αρχαιότητα, σύμφωνα με την παράδοση, αλλά και τα διάφορα ευρήματα ,όπως τα ίχνη αρχαίου κάστρου και παλιού οικισμού που βρέθηκαν στις τοποθεσίες Κατώφλι, Ψηλή Ράχη, και Φτέρη που βρίσκονται στη νοτιοανατολική πλευρά του χωριού, προς το χωριό Καλόγηροι, αφού πιστεύεται ότι ανήκουν στην αρχαία πόλη Ποίτναιο ,ή Πότναιο που άκμασε από τον 5ο π.χ. αιώνα μέχρι τους ρωμαικούς χρόνους. Σ΄αυτή την περιοχή του Ποιτναίου βρέθηκε ανάγλυφη επιτύμβια στήλη Εχένικου πολεμιστή του 4ου π.χ. αιώνα, καθώς επίσης και αγαλματίδια, αγγεία νομίσματα και δύο τάφοι.

Στην τουρκική απογραφή του 1454-1455 αναφέρεται μεταξύ των τιμαρίων τρικαλινών σπαχήδων ως Τirna. Το 1660, η Τύρνα αναφέρεται μεταξύ των χριστιανικών οικισμών της περιοχής. Το 1777, ο Κοσμάς ο Αιτωλός δίδαξε στην Τύρνα, και σε κατοίκους των γύρω οικισμών. Τον Ιούλιο του 1821 κάηκε μαζί με τους κοντινούς οικισμούς από τους Τουρκαλβανούς, που είχαν νικήσει τον Νικολό Στορνάρη.

Το 1858 ο L. Heuzey χαρακτήρισε τον οικισμό μεγάλο ελληνικό χωριό, με μεγάλη καινούργια εκκλησία και σχολείο και το 1881 είχε 522 κατοίκους και θεωρείται ανέκαθεν κεφαλοχώρι. Το 1944 λειτούργησε για ένα τετράμηνο το Παιδαγωγικό Φροντιστήριο της Τύρνας, με διευθύντρια την Ρόζα Ιμβριώτη.

Αξιοθέατα Περιοχής

Τοξωτή γέφυρα Πόρτας ή Αγ. Βησσαρίωνα. Βρίσκεται μετά την Πύλη στο δρόμο προς Ελάτη. Κτίσθηκε το 1514 από το μητροπολίτη Λάρισας Βησσαρίωνα και είναι το δεύτερο σε μέγεθος μονότοξο λιθόκτιστο γεφύρι της Θεσσαλίας με 67 μ. μήκος.

Ιερά Μονή Αγίου Βησσαρίωνος ή Δουσίκου . Βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του Κόζιακα σε υψόμετρο 650μ. Ιδρύθηκε από τον Αγ. Βησσαρίωνα το 1527-1535 και η αρχιτεκτονική του είναι αθωνίτικου τύπου.

Ιερά Μονή Πόρτα Παναγιά. Βρίσκεται στον παλιό οικισμό της Πόρτας Παναγιάς, πολύ κοντά στην Πύλη. Ιδρύθηκε το 1283 από τον Αυτοκράτορα Ιωάννη Αγγελο Κομνηνό Δούκα και κτίσθηκε με υλικά προερχόμενα από αρχαίο ναό της Αρτέμιδας.

Ιερά Μονή Υψώσεως Τιμίου Σταυρού Δολιανών Κτίσθηκε το 1770 και καταστράφηκε το 1943, εκτός από το καθολικό, που αποτελεί μοναδικό δείγμα ιδιόμορφης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα.

Διπλός καταρράκτης της Παλαιοκαρυάς, Το μουρμούρισμα του Παλαιοκαρίτη ποταμού και τα κελαηδίσματα των πουλιών είναι η υπόκρουση στο συγκλονιστικό τοπίο.

Μετέωρα, ένας τόπος παγκόσμια γνωστός για το τοπίο του που είναι μοναδικό, για τους απότομους πανύψηλους βράχους και τις σκήτες ή τα μοναστήρια που είναι κτισμένα στις κορυφές τους σαν αητοφωλιές, αυτά που πολλοί αποκαλούν κάστρα της Ορθοδοξίας.